دکترمهران حسنی، کارشناس ارشد گردشگری و عضو انجمن متخصصان گردشگری ایران

لزوم پیوند ساختاری وزارت آموزش و پرورش و وزارت گردشگری در اجرای اردوهای کودک و نوجوان

مازنیوز:اردوهای دانش آموزی یکی از مهم‌ترین ابزارهای آموزشی و تربیتی غیر رسمی در نظام تعلیم و تربیت به شمار می‌روند. این اردوها نه تنها بستری برای تجربه زیست کودکان و نوجوانان در فضای بیرون از مدرسه فراهم می‌کنند ،بلکه نقش مهمی در تقویت مهارت‌های اجتماعی ،آشنایی با میراث‌فرهنگی و ارتقای حس تعلق به هویت ملی دارند

اردوهای دانش آموزی یکی از مهم‌ترین ابزارهای آموزشی و تربیتی غیر رسمی در نظام تعلیم و تربیت به شمار می‌روند. این اردوها نه تنها بستری برای تجربه زیست کودکان و نوجوانان در فضای بیرون از مدرسه فراهم می‌کنند ،بلکه نقش مهمی در تقویت مهارت‌های اجتماعی ،آشنایی با میراث‌فرهنگی و ارتقای حس تعلق به هویت ملی دارند. با این حال،د ر سال‌های اخیر وقوع حوادث متعدد در جریان این سفرها ضرورت بازنگری جدی در نحوه اجرای این برنامه را آشکار ساخته است.
دکترمهران حسنی، کارشناس ارشد گردشگری و عضو انجمن متخصصان گردشگری ایران در یادداشتی نوشت: در ادبیات جهانی، اردوهای مدرسه‌ای ذیل شاخه تخصصی گردشگری کودک و نوجوانchild and Youth Tourism تعریف می‌شوند، که بر پایه اصولی همچون آموزش غیر رسمی، محتوای فرهنگی متناسب با سن و مدیریت حرفه‌ای اجرا می‌شود. این حوزه یکی از بخش‌های حساس و تخصصی صنعت گردشگری است، که نیازمند مداخلات چند لایه در طراحی، اجرا و نظارت مستمر دارد.

 در ایران، با وجود برخورداری از ظرفیت‌های قانونی و نهادی، تاکنون اردوهای دانش‌آموزی عموماً خارج از ساختار رسمی گردشگری و توسط واحدهای آموزش و پرورش به صورت مستقل برگزار شده‌اند. این روند منجر به موارد زیر شده است :

از بعد ایمنی و حمل و نقل؛ عدم استفاده از وسایل نقلیه مناسب، عدم صلاحیت حرفه‌ای رانندگان در مواجهه با گروه‌های سنی خاص، و از منظر محتوایی و فرهنگی نیز؛ تبدیل اردوها به صرفاً سفرهای تفریحی کوتاه مدت، فقدان ارتباط با میراث‌فرهنگی و گردشگری محیط زیست، تاریخ و هویت ایرانی- اسلامی ،و از جنبه نیروی انسانی و مدیریت هم، اجرای اردوها توسط معلمان یا مدیران بدون آموزش‌های تخصصی در زمینه مدیریت تور، عدم استفاده از راهنمایان گردشگری کودک و نوجوان دارای مجوز و آموزش دیده و همچنین از نگاه حقوقی؛ تعارض قانونی با مقررات وزارت گردشگری در خصوص لزوم اجرای تور ،توسط شرکت‌های خدمات گردشگری مجاز را می‌توان از جمله این موارد برشمرد.

 ۱_راهکارهای پیشنهادی برای اصلاح ساختاری و ایمن سازی اردوهای دانش‌آموزی را باید در تدوین و امضای تفاهمنامه ملی بین وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و میراث‌فرهنگی و گردشگری، جست‌وجو کرد. 

۲_ براساس این تفاهمنامه باید مسئولیت اجرایی اردوها به شرکت‌های خدمات گردشگری مجاز واگذار شده و چارچوبی برای همکاری متقابل، نظارت، ارزیابی و گزارش‌دهی مشترک ایجاد شود. و با رعایت دو الزام استفاده از راهنمایان گردشگری کودک و نوجوان دارای کارت رسمی و استفاده از افراد آموزش دیده و آشنا با روانشناسی رشد، مهارت‌های ارتباطی و اصول تربیتی کیفیت سفرهای دانش‌آموزی را ارتقا یابد.

۳ _ یجاد سامانه شفاف ملی ثبت اردوهای دانش‌آموزی

 در این سامانه اطلاعات شرکت برگزار کننده، شماره مجوز، مشخصات خودرو، بیمه سفر، راهنمایان مسیر حرکت و برنامه سفر ثبت شده و امکان نظارت بر خط برای نهادهای مسئول فراهم شود

۴_ طراحی بسته‌های گردشگری آموزشی ویژه هر پایه تحصیلی این بسته‌ها با همکاری کارشناسان آموزش، روانشناسی و گردشگری تهیه شده و شامل محتوای فرهنگی، زیست محیطی، مهارتی و تاریخی متناسب با سن دانش آموزان باشد.

۵_ برگزار دوره‌های توانمندسازی برای مدیران مدارس و مناطق آموزش و پرورش

ا ین دوره‌ها، با همکاری معاونت‌های مربوطه در دو وزارتخانه برگزار شده و نهادهای محلی را با الزامات قانونی، ایمنی و فرهنگی اردوها اشنا می‌سازد.

 سخن پایانی اینکه اردوهای دانش‌آموزی، اگر در چارچوب تخصصی گردشگری کودک و نوجوان تعریف و اجرا شوند، می‌توانند به بستری بی‌نظیر برای تربیت شهروندان آگاه، هویت مند، اجتماعی و مسئول تبدیل شوند.

 بازنگری در مدل اجرایی فعلی، بهره‌گیری از ظرفیت‌های قانونی شرکت‌های خدمات سیاحتی گردشگری و ایجاد پیوند نهادی پایدار بین وزارت آموزش و پرورش و وزارت گردشگری، ضرورتی ملی و اخلاقی است که در شرایط فعلی نباید به تعویق افتد.

عضویت در خبرنامه

سرتیتر اخبار